Psychologia kolorów

Postrzeganie barw jest istotnym elementem funkcjonowania naszego mózgu. Stanowi pewną funkcję obronną. Zwierzęta poprzez kolory identyfikują otoczenie – czy dany obiekt można zjeść, czy pozwoli nam przetrwać, czy jest zagrożeniem? To właśnie sprawia, iż kolory nie są nam obojętne. To nie tylko zjawisko optyczne lub jak w przypadku różowego – interpretacją braku zielonego, ale również informacją o świecie.

W starożytych wierzeniach i religiach, każdy kolor symbolizował odmienne pragnienia czy obawy.

Vincent Van Gogh tworzył sztukę w oparciu o swoje stany emocjonalne- wyrażał je właśnie poprzez dobór barw. W jego pracach możemy zauważyć odcienie żółtego i niebieskiego.

W arteterapii na podstawie doboru kolorów (intensywności, kolejności i dokładności) ich użycia możemy prowadzić obserwację stanów emocjonalnych pacjenta/klienta.

Psychologia koloru ma wiele do powiedzenia na temat tego, jak postrzegamy świat i wchodzimy z nim w interakcję.

Ale to nie koniec. Postrzeganie koloru to także proces, który angażuje całą naszą osobowość i… psychikę. Kolor – wywołujący przyjemne lub nieprzyjemne odczucia i emocje. Rozumiejąc, jak kolor wpływa na nas, możemy stworzyć środowisko, w którym czujemy się dobrze.

„Byłabym ostrożna, aby tworzyć profile osobowości oparte wyłącznie na preferencjach kolorystycznych. W tym kontekście psychologia wykracza poza naukę. Jednak kolor zdecydowanie ma swoje znaczenie w sposobie, w jaki wpływa na układ nerwowy – mówi psycholog Maria Rotkiel. – Mówiąc o psychologii koloru, bardziej chodzi nam o to, jakie skojarzenia mogą powstać, gdy widzimy dany kolor i otaczamy się nim. Wyjaśnił, jak kolor działa jako bodziec do oddziaływania, stymulacji naszego układu nerwowego, a dokładniej naszego układu poznawczego”

audycja w Trójka do trzeciej – wywiad z Maria Rotkiel

- Czarny w arteterapii symbolizuje przeciwstawianie się rzeczywistości, negację, niedocenienie.

- Kojarzony z dyskrecją, tajemnicą, elegancją i przywództwem.

- Czarny "pochłania" większość światła, nie odbija go.

- Czarny ubiór postrzegany jest jako stylowy, wyszczuplający.

- Za pomocą czarnego przedstawia się utratę i śmierć- jest kolorem żałoby.

- Biały jest kolorem czystości, niewinności i dziewictwa.

- Białym określa się doskonałość.

- Kołnierz w kolorze czystej bieli to określenie statusu społecznego.

- Niebieski jest najczęściej wykorzystywanym kolorem w biznesie oraz przestrzeniach biurowych.

- Wpływa pozytywnie na produktywność jednocześnie uspokaja i nie rozprasza.

- Niebieski zmniejsza apetyt, odradza się stosowania tego koloru w gastronomii.

- W arteterapii wskazuje na potrzebne harmonii i miłości

- Fioletowy w arteterapii nakreśla przeciwstawne uczucia, niezdecydowanie,

- Marki używają fioletowego do przedstawienia kreatywności, wyobraźni i mądrości.

- Energetycznie uznawany za kolor magii.

- Postrzegany jako kobiecy, duchowy i ezoteryczny.

- Zbyt duża ilość tego koloru wskazuje na ambiwalencję.

- Różowy to stereotypowo kobiecy kolor.

- Wskazuje na wdzięk, delikatność i czułość.

- Fizycznie nieistnieje długość fali elektormagnetycznej, która determinuje tę barwę. Jest to tylko interpretacja naszego umysłu na brak zielonego barwnika.

- Czerwony przyciąga uwagę, dlatego wiele marek decyduje się na wykorzystanie czerwonego jako główny element.

- Działa drażniąco na zmysł wzroku, przyspiesza tętno, przez mózg interpretowany jest jako zagrożenie.

- Pobudza apetyt oraz impulsywność.

- Symbol królów.

- Namiętny i uwodzicielski kolor.

- W arteterapii wskazuje na agresję, aktywność.

- Zestawienie czerwonego i czarnego czytać można jako tłumienie agresji.

- Pomarańczowy to kolor ciepła, pozytywnych emocji i entuzjazmu.

- Intensywne odcienie mogą wskazywać na agresję.

- Korzystny kolor marketingowy – wzbudza chęć do robienia zakupów.

- Kojarzony z przebudzeniem, transformacją utożsamiany z buddyzmem.

- Żółty również przykuwa uwagę, wprowadza w stan uważności.

- Jest uznawany za symbol optymizmu i młodości.

- Zmysł wzroku może się przemęczać od nadmiernego patrzenia na kolor żółty.

- Kolor porównywany ze sprzecznościami- symbolizuje jednocześnie zrozumienie i zdradę, dobro i zło.

- Wpływa pozytywnie na rozwój kreatywności.

- W arteterapii wskazuje na spontaniczność.

- Zielony w arteterapii czytany jako niezależność i konserwatyzm.

- Jest kolorem nadziei, wzrostu, wiosny, nowego.

- Pastelowe zielenie sprzyjają łagodności, wolności, uzdrowieniu i rozwiązywaniu problemów.

- Ciemne odcienie zieleni symbolizują pieniądze, władzę, gospodarkę.

- Uważa się, że kolor zielony pomaga w relaksacji.

Warto również wspomnieć o Akiyoshi Kitaoka, który jest japońskim psychologiem, znanym ze swoich badań nad iluzjami optycznymi, w szczególności nad „Rotating Snakes” (wirujące węże), które wywołują wrażenie ruchu na statycznym obrazie. Jego prace analizują, jak różne wzorce, kolory i kształty wpływają na percepcję i mogą wywoływać złudzenia ruchu czy zmiany w postrzeganiu przestrzeni. Kitaoka bada również efekt kolorów i kontrastu na percepcję głębi i ruchu, co przyczyniło się do licznych eksperymentów nad iluzjami geometrycznymi oraz wzorcami powtarzającymi się w sztuce i psychologii poznawczej

Na naszych warsztatach, szkoleniach i spotkaniach dowiesz się jak skutecznie dobierać kolory do efektywnej, przyjemnej i szybkiej nauki.
Kolory będziemy wykorzystywać również do komunikacji z Twoją wewnętrzną i nieuświadomioną energią, aby pobudzić Twoja motywację.

Razem zadamy sobie pytanie Jaki jest Twój Kolor Sensu?

Artykuł na na podstawie

Fushikida, W., Schloss, K., Yokosawa, K., & Palmer, S. (2009). Cross-cultural differences in color preference: Japan vs. the USA. Journal of Vision.

Saito, M. (1996). Comparative studies on color preference in Japan and other Asian regions: From cultural and environmental perspectives. Color Research and Application.

Komatsu, M., & Uchikawa, K. (1993). Color appearance shifts induced by colored illumination and their relation to color constancy mechanisms. Journal of the Optical Society of America

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Tomasz Miara
Goście: Maria Rotkiel (psycholog), Wojciech Sternak (artysta fotografik)
Data emisji: 26.09.2022
Godziny emisji: 13.42, 13.21